Al wer ien

Op 'e Skille is in regionaal krantsje

dat om de 14 dagen ferskynt yn de Greidhoeke.

Genôch redaksjoniele stikken om it in nijsgjirrich blêd te neamen.

Der binne in oantal fêste kollums,

dy't ik beide net lês,

de rest lês ik wol.

Der is noch in fêst ûnderwerp

dat sa stadichoan myn ynteresse ek ferlern hat.

Dat is it yntroduksjeferhaal  fan in koach.

"Al wer in nije koach", tink ik dan.

"Wer ien dy't fanút in eigen minne erfaring

it ljocht sjoen hat,

en no koach wurden is op dat ûnderdiel".

It AD kopte dizze wike ek al oer de koaches

Neffens dit oersicht binne is op 218 ynwenners ien koach yn Fryslân

Yn Wommels hawwe wij dus  sa'n 12 koaches nedich, 

mar der sit noch rek yn at ik sjoch nei de sifers fan Utert

Skrik

 Skrik net, dit wurdt in posityf stikje

oer Skrik

In festival, opsetten troch de jongerein fan Wommels

en omkriten.

In moaie lokaasje, dy't prachtich oanklaaid is.

Allegear noflike minsken dy't dizze jongeren stypje

troch der te wêzen.

Foar de bern wat ferdivedaasje

foar de mage in fette hap

foar de toarst lekker kâld bier

en foar de earen twa live bands.

Ik wie wer bliid mei de rock

en dizze twa jonge fans ek

Lofts pakesizzer Nyck en rjochts in Stonesfan

At it myn tiid is, sjoch ik noch efkes ta 

hoe de jongelju noch los gean

op in kreas gearstald playlist mei dancemyzk.

Sneintemoarn opromje

9 oere haw ik te hearen krigen.

Minne tiid wierskynlik

want der is net ien.

Om kertier oer njoggenen ek net.

It is net oars,

se rêde it fêst ek wol sûnder mij,

ik gean nei hûs.

Ledenkeatsen?

 

Dêr sitte wij dan mei syn allen

te sjen nei it keatsen

Op it affysje stiet PC froulju

myn each sjocht meast in oar nivo.

it liket sa oan it begjin fan de middei wol ledenkeatsen.

Wat in meager nivo.

Der binne noch mar in pear toppers.

It tuskenspul is om te janken.

Op de boppe stean is foar froulju in dreech plakje

te dreech

Yn de finale makke foaral de boppespylster it ferskil.

Marit Zeinstra dy't alles hat

en wit wat se docht

Louise Krol dy't werom slacht, at se der bij kin,

mar sûnder idee

Hoop dat Sjanet Wijnia in goeie bopp-spylster útsocht hat

dan hat se folgjend jier wer kâns.

Fryske sporten

It is de tiid fan de Fryske sporten

Dus nei it keatsen yn Frjentsjer en Wommels

it skûtsjesilen yn Starum en de Lemmer

en it fierljeppen yn Winsum

Moaie keatserij, 

prachtige silerij

mar it hichtepunt

letterlik en figuerlik

is de sprong fan Rutger Piersma mei 21.06

Einpikefel fljocht mij oer de rêch at ik dat sjoch

Ien gek plak

Miskien wurdt dat noch wolris in útdaging.

Lâns alle 222 gekste plakken fan Nederlân fytse

sa't dat beskreaun wurdt yn in boek.

It boek leit thús altyd foarhannen

want it bliuwt nijsgjirrich.

Hjoed fytse wij troch  Blesdike.

"Rustpunt" stiet er oanjûn 

en wij binne ta oan in bakje.

It docht bliken dat it "Rustpunt"

bij in kamperplak is.

Net samar in kemperplak 

mar in moaiste plak fan Nederlân yn 2023,

neffens "deskundigen" út de hiele wrâld

De kofje is prima, de stoel sit noflik

it is der skjin, it 'útsicht is goed

en de eigner is freonlik.

Dy titel jildt dus ek foar dit Rustpunt

Wij stappe wer op de fyts 

en sjogge tusken de beammen in bousel 

Ik moat mij al raar fersinne

at dit gebou net yn myn boek

"222 Allergekste plekken van Nederland" stiet

Dizze kin ik dus ôfstrepe.

Fierders in moaie tocht fytst om Wolvegea hinne

Liet 4

 Tiisdeitejûn is der in lêzing yn de haven

"Lêze foar de Freule", in moaie tradysje.

In geweldige foarlêzer hawwe se útnoege:

Sjoerd Bottema lêst in bijsûnder ferhaal foar.

Oer it ferhaal binne de mieningen wat ferskillend

mar ik haw mij fernuvere.

Foar de lêzing kinne wij genietsje fan de Freulesjongers.

In sjantykoar mei net allinne sjantys op it repertoir.

ik hear ek  keatsferskes.

"Komst út Littens, Rie bij Berltsum

Moddergat of komst út Baard"

Dy earste sinnen komme mij bekend foar.

Thús sykje ik in cd op,

want is dat net in ferske dat ik skreaun haw

foar it 100 jierrich jubileum fan de Freule yn 2002?

Freule Clara is werom

Dat haw ik wol faak

dat ik betink hoe soe immen it fine

at dy no noch libbe.

Hoe fersteld (ferbjustere) soene myn heit en mem wêze

at se no fanút harren grêf yn Iens nei Wommels fytsten.

It fytspaad  bij de feart wie der al yn 1998 en 2000

mar al dy feroaringen yn it doarp yn dy 25 jier?

Hjoed fyts ik troch Wommels

en slingerje mij en paad tusken frachtautos 

en noch mear frachtautos 

dy't de Terp, it keatslân en it Bosk 

befoarriede mei fan alles

Ik tink oan freule Clara

dy't hjir sa'n 125 jier troch it doarp kuiere.

Clara dy't begien wie mei earmoede

en nije huzen bouwe liet yn Wommels

Clara dy't graach woe dat de jonges keatsten

en dêrom prizen beskikber stelde foar it jongesekeatsen

Dy Clara dy soe no troch Wommels kuierje moatte

te  begjinnen op de Freuleleane.

At se de brêge oer is

soe se dan skrikke?

Skrikke fan al dy wite tinten, dy blau/wite kassa's

en dy no noch lege biertanks

dy't fan de frachtauto takele wurde op de Terp?

Soe se skrikke fan al dy piskruzen om en bij de Terp, 

dy't ús doarp stankfrij hâlde?

Soe se skrikke fan dat selde taferiel yn it Bosk?

Skrikke fan al dy swarte stekken, dy tribunes, 

op om it keats- en sportfjild hinne?

Skrikke fan dy keatsmuorre foar har freulewenten?

Soe se it mei ôfgrizen oansjen 

en graach gelyk werom wolle yn har grêf?

Of soe se grutsk in slach om it fjild dwaan,

efkes yn de bestjoerstinte sitte wolle

neist de foarsitter en de kommisaris fan de kening?

en dan mei in brok yn de kiel sizze:

Sa hie ik it net betinke kinnen

\mar it is moai..........

Dropkick Murphys yn de Feanhoop

It wie in prachtige jûn 

mei in stevige set fan the Rumjacks

en in meisjong oere fan Dropkick murphys. 

Prima regele dêr en in hearlike sfear. 

En at the Kilkennys ' daar in het kleine café' sjonge 

dan witte je dat de Ierske jûn tige slagge is. 

Us pakesizzer Samme (hij is al 7) mocht ek mei. 

Wat hat er genoaten dêr foaroan 

yn de sône fan de befeilgers fan syn favorite Rose tattoo.

 In pear kear in boks fan de sjonger en gitarist en......

de setlist mei hantekens bliuwe foar altyd yn syn herinnering 

en yn dy fan syn heit en mem en syn pake. 

Dankjewol Veenhoop Festival foar dizze prachtige jûn.

Mei al dy fleurige muzykfreonen koe it ek net mis gean.

Wij komme miskien wol wer ris

at er wer sa'n geweldige band is.

Wat er noch bijkomt wie it feit

dat wij der op de fyts hinne koene

4 kilometer fan it terrein kampearden

en noflik hast foar de wyn werom fytsten

Sa fit as wat......

De PC

It is tiisdei.

Moarn is de PC

Hjoed sjoch ik te faak op Buienradar, Weeronline en Meteored

Se jouwe allegear it selde byld.

Rein en net sa'n bytsje ek.

Wat sil ik dwaan moarn?

Thúsbliuwe is gjin opsje.

Wietreine litte is ek net oantreklik.

Foar de buien of nei de buien

Op de fyts of op de fyts

Bliid dat de PC kommisje oan de ein fan de middei my helpt

It begjint net foar tolven

dus kin ik de swierste buien fanút hús besjen.

Ik kin sels earst op jierdei bij dochter Hildau.

It sil letter wol efkes droech wurde

dus iterstiid dy kant mar út.

De weromreis makket net folle út.

ik haw ljocht op de fyts

dus de lêste slach wol ik feitlik wol sjen.

Chat GPT

Earst fregen wij alles oan Google

Dat kin no ek oan Chat GPT.

Dy soe alles witte en kinne.

En fluch.

Ik die de proef op de som

Ik frege

Maak een routebeschrijving voor een wandeling in Wommels . Wat is er allemaal te zien. Vertel iets over de straten, de wijken en de oude gebouwen. Wat zijn de bekende inwoners (geweest). Een rondje van 5 kilometer

Ik krige dit as antwurd

ChatGPT

Routebeschrijving voor een wandeling in Wommels (5 kilometer):

Deze wandeling neemt je mee door het schilderachtige dorp Wommels, waar je kunt genieten van de historische straten, charmante wijken en prachtige oude gebouwen.

Startpunt: Dorpsplein Wommels

1. Begin bij het Dorpsplein, het bruisende hart van Wommels. Hier vind je gezellige cafés en restaurants, evenals een aantal lokale winkels. Neem even de tijd om het standbeeld van een bekende inwoner te bewonderen, zoals Epke Zonderland, de beroemde Nederlandse turner.
2. Loop vanaf het Dorpsplein naar het zuiden en sla rechtsaf naar de Skilpaed. Deze straat staat bekend om zijn mooie oude huizen en prachtige tuinen.
3. Ga verder langs de Skilpaed en sla linksaf naar de Terp. Onderweg kom je historische boerderijen tegen, die typerend zijn voor het Friese platteland.
4. Vervolg je weg naar het westen en sla rechtsaf naar de Terpstrjitte. Deze straat leidt je langs enkele van de oudste gebouwen van Wommels, waaronder de imposante Sint Martinuskerk, die dateert uit de 12e eeuw. De kerk is een prachtig voorbeeld van romaanse architectuur en heeft een rijke geschiedenis.
5. Loop verder over de Terpstrjitte en sla linksaf naar de Lytse Buorren. Hier kun je nog meer historische panden bewonderen en genieten van de pittoreske omgeving.
6. Volg de Lytse Buorren tot je de voormalige stoomzuivelfabriek tegenkomt. Dit gebouw herinnert aan het agrarische verleden van Wommels en is een mooi stukje industrieel erfgoed.
7. Steek vanaf de Lytse Buorren over naar de Ljurkstrjitte en volg deze weg naar het noorden. Je komt langs de Wommelsermolen, een karakteristieke windmolen die nog steeds in bedrijf is en een bezoekje waard is.
8. Sla linksaf naar de Hottingawei en loop verder langs deze weg, waar je enkele moderne woonwijken zult passeren. Hier zie je hoe Wommels een mix is van historische charme en hedendaagse voorzieningen.
9. Aan het einde van de Hottingawei sla je rechtsaf naar de Graldasingel. Deze straat leidt je terug naar het Dorpsplein, waar je de wandeling begon.

Tijdens deze wandeling krijg je een goed beeld van het idyllische dorp Wommels, met zijn rijke geschiedenis, prachtige oude gebouwen en aantrekkelijke straten en wijken. Geniet van de wandeling en de mooie omgeving!

 

Ik winskje jim in moaie speurtocht

It iene heechhout is it oare net

In slach troch Wjelsryp brocht mij bij de Frjentsjerterfeart

It dykje rint dea.

Ik kom út bij in heechhout

In opfallend moai heechhout fan beton

Op de side fan it doarp Wjelryp lês ik letter dit

Bovendien is er een fraaie ronde betonnen brug over de Frentsjerter Feart, die het buurtschap ’t Heechhout ontsluit.

Sa, dan wit jim dat ek.

Hoewol sommigen wisten dit al 

en witte miskien wol mear te fertellen

Kikker

 Mei fjouwer fan de seis pakkesizzers hawwe wij yn Starum west.

Al fjouwer hawwe se harren dêr geweldich fermakke.

De haven, de boarterstunen, de fiskboer en de walfisk.

No ja, de kikker

want wij hiene hjoed de fiifde pakesizzer mei.

Dat is Brecht en fynt it in kikker.

"Bin bij de kikker west" sei se tsjin letter har mem

Wat makket it út.

Earst wat ûnder de yndruk

doe de hân yn it wetter

doe ien foet

dêrnei twa fuotten

en wat letter huppele se moai in slach om de kikker hinne.

Koart ferhaal

Ik lês meast in oantal boeken tagelyk.  

Tafallich sit ik no in koarte ferhalen boek fan Paulus Akkerman 

en it boek Markant Frappant fan Wiebe Pennewaard. 

Om mei it lêste boek te begjinnen, 

it is in feest om dy koarte ferhalen, 

dy't earder yn de krante stien hawwe, no te lêzen. 

As pensionade sjocht Pennewaard nei de wrâld om him hinne

mei in knypeach nei de rol fan in pake. 

It komt sa bekend foar 

en ik gniis mij betiden slop om dy hearlike droege humor.

Dat sil mooglik ek sa west hawwe 

mei de stikjes fan Paulus Akkerman 

yn de jierren 50, 60 en 70 fan de foarige iuw. 

Der sit ek humor yn mar minder herkenber en minder skerp. 

 It moaie fan beide boeken is dat it wat seit oer de tiid 

en dat je in moai byld krije fan dy tiid.

Tip fan mij: lês Markant Frappant

Dearinnend

Wommels hat 35,9 kilometer oan diken

en dêr haw ik sa'n 33 kilometer fan fytst.

Dat is binnen en bûten it doarp.

Tsjerkwert hat 36,6 kilometer oan diken

dy lizze hast allegear bûten it doarp

Ferline wike dy ik in poging om de helt te befytsen

It wiene allegear dearinnende diken 

nei útbuorrens en frijsteande pleatsen.

Sa seach ik yn Ymswâlde en Babuorren

It hat mij wol holpen al dy dearinnende útstapkes

want ik sit no op 47 % fan alle diken dêr

Ik moat noch in kear om de 75 % te heljen

Bôlebier

Sneintemiddei op de Kliuw

wie altyd gesellich.

Sa tusken 4 en 6 op syn drokst.

6 oere wie it iterstiid,

dat siet er bij in protte lju wat tefolle yn.

It rint dan meast hurd leech om dy tiid.

Wij bliuwe altyd sitten

want at it gesellich is, moat je sitten bliuwe.

Boppedat, de rigel wie en is miskien noch wol,

ien bierke is twa stikken bôle,

tusken 6 en 7 pakten wij dus minstens 4 stikken bôle.

Dizze wike hie ik myn jierdei

en myn bern ferrasse mij altyd mei spesjaal bier.

21 ferskillende soarten telde ik oan de ein fan de jûn

Opmerklik wiene dizze 4 fleskes

Kapsalon

Ik freegje mij faak ôf bij it sjen fan iets

hoe komme se der bij?

Wa hat dit berocht dan wol útfûn?

Dat haw ik bijgelyks ek hân mei kapsalon.

Kapsalon?

Ja dat gerjocht dat ik faak yt bij in Döner-Kebapsaak.

Wa betinkt no om friet mei shoarma ôf te dekken mei tsiis,

it yn de gril te setten en dan der salade oer te dwaan.

Ofmeitsje mei sambal en knoflooksaus.

Dat is in kapsalon

"Doch mar wat" hat dy kapper ea sein tsjin in shoarmaman

"Dit en dat fyn ik lekker en doch dat allegear mar"

It gerjocht wurdt ferneamd yn Rotterdam

dêrnei yn de rest fan Nederlân

en sels wrâldwiid.

Nataniel Gomes, de kapper út Rotterdam betocht it

en hij ferstoar dizze wike

fan dêr dat ik der oer begjin

Sykje paad

 Skrok,

in hearlike paad om te fytsen

at it gers net in heal meter lang is.

Oan ferline wike ta hiene se noch net meand

op in grut stik lân wêr't it fytspaad trochrint

Dat seagen je en dat fielden je at it wiet wie.

It wie betiden sykje 

want lang gers begjint te hingjen.

No ha se meand en leit der hea.

Der skynt ek noch in fytspaad te wêzen

mar dat is echt net te sjen.

De ein fan de lisfyts

 Oan alles komt in ein

Dus ek oan it lisfytsen fan ús

Hjoed hawwe wij beide lisfytsen oerdien 

oan in oare eigner.

It wie in prachtige tiid,

It lei altyd hearlik

it útsjoch wie geweldich

gjin stive nekke, sa't sommigen wol tinke

en gjin ûngemakken, 

want neffens sommigen is it libbensgefaarlik

It hat ús prachtige fakânsjereizen oplevere

De Donau, de Rijn, de Weser, de Werra, de Noardsee route

nei Ingelân en tal fan reizen yn Nederlân.

Op facebook steane 80 lisfytsfoto's fan ús

Jim kinne se hjir besjen.

En sa't jim witte hâld ik hiel wat ûnsinnige dingen bij

Lykas it oantal kilometers

Op myn 4 ferskillende lisfytsen haw ik 153.000 kilometer fyts

Unkrûd en Rutte

 In kunde fan mij hat it net sa stean op Rutte

It is allegear Rutte syn skuld

Koroana,  Oekraine of hege prizen 

it is Rutte syn skuld

Ik gean der wolris tsjinyn, 

net omdat ik in fen fan Rutte bin.

"Ik haw wurdearring foar hast elkenien 

dy't ferantwurdlikheid nimt 

en beslissingen doart te nimmen"

sis ik dan.

Sneontemoarn wie hij yn de tún dwaande mei înkrûd. 

It kabinet is krekt fallen.

"Binne jo no tefreden,"frege ik him yn de ferûnderstelling

dat hij wol wist dat ik it oer Rutte hie.

"Ja, it sjocht er wer kreas út", wylst hij nei syn túntsje wiisde.

De dôvens wie ik efkes fergetten of skatte ik ferkeard yn.

"Ik bedoel de fal fan Rutte,'joech ik noch oan.

 en hij gniiske

"Mar dy komt wol werom" wist ik noch ta te heakjen, doelend op Rutte

"Ja, dat ûnkrûd  komt altyd wer',  en hij hie it wer oer syn túntsje

It kin echt net

Dat er wurke wurdt oan in dyk is logyske

Wij sjogge it giele boerd út de fierte al stean 

mei dat freeslike reade/wite boerd

dat alle ferkear ferbiedt.

Je sjogge gjin wurksumheden

en dan stean je foar de kar

trochfytse want meast kin in fytser der wol lâns

of dochs mar in eintsje (ein) omfytse.

Dit boerd jout dúdlikheid.

Trochfytse kin net

en 2 minuten omfytse is gfansels gjin probleem

It skynt earne yn Noard Hollân te stean.

Mear sokke buorden graach!

 

It Heidenskip

 It Heidenskip, is is doarp

dat wat fuortstoppe is tusken Warkum en Koudum.

Moai dat je op de fyts der ek komme kinne

mei in pont fanút de Gastmar

it Heidenskip 

it doarp mei dy prachtige fjierljepakkomodaasje

it Heidenskip

mei it Swaaigat

it Heidenskip

mei syn tsjerkje op de Brânbuorren

it Heidenskip

mei syn Oerpolder, 

sa moai beskreaun troch Hylke Spoeerstra

wij fytse hjoed in rûntsje fan 63 kilometer

mei it Heidenskip as doel

Branbuorren

tsjerkedoar

protestante tsjerke

ferieningsgebou

fierljepakkomodaasje

fierljepakkommodaasje

yn de oerpolder